นิวเมติก หรือระบบนิวเมติก คือการนำอากาศเข้ามาเพื่อสร้างแรงดันและส่งไปใช้งานให้กับอุปกรณ์นิวเมติกต่างๆที่ใช้งานในเครื่องจักรระบบออโตเมชั่น ( Automation machine ) สำหรับโรงงานอุตสาหกรรม โดยปัจจุบันได้มีการนำระบบนิวเมติกไปประยุกต์ใช้งานที่หลากหลาย ของเครื่องจักรในโรงงานอุตสาหกรรมการผลิตและสถานประกอบการทั่วไป เช่น อุตสาหกรรมรถยนต์ อุตสาหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ อุตสาหกรรมอาหาร อุตสาหกรรมยา อุตสาหกรรมสิ่งทอ การเกษตรอุตสาหกรรม และเครื่องมือระบบออโตเมชั่น ( Automation Tools ) อื่นๆ ทุกๆอุตสาหกรรมได้นำนิวเมติกมาใช้เนื่องจากลงทุนในอุปกรณ์นิวเมติกราคาไม่แพง เนื่องจากการนำลมมาใช้ไม่มีต้นทุน ได้ลมมาฟรีๆ และยังเป็นต่อสภาพแวดล้อม
ส่วนประกอบภายในระบบนิวเมติกส์ มีอะไรบ้าง ?
1. ปั๊มลม (Pneumatic Air Compressor) ปั๊มลมนิวเมติกทำหน้าที่สูบอากาศผ่านลูกสูบแล้วอัดเข้าในถังลมเพื่อสร้างแรงดันลมไม่เกิน 10 บาร์ และสามารถเก็บรักษาแรงดันของลมอัดไว้ในถังลม เพื่อส่งต่อให้กับอุปกรณ์ลมต่างๆเพียงพอต่อการใช้งานลมในโรงงานอุตสาหกรรม
2. ถังลม( Air tank ) ทำหน้าที่เก็บรักษาปริมาณลมอัดและแรงดันไว้ในถังลม ขนาดของถังลม( Air tank) เราออกแบบให้ถังลมเก็บลมให้เพียงพอต่ออุปกรณ์นิวเมติกที่ใช้ในโรงงานอุตสาหกรรมนั้นๆ มีหน่วยเป็นลิตร เช่นถังลมขนาด 1000 ลิตรหรือ 500 ลิตรเป็นต้น
3. อุปกรณ์ชุดปรับปรุงคุณภาพลมอัด (Air Service Units ) ระบบนิวเมติกจะอัดอากาศให้มีแรงดันลมเก็บไว้ในถังอากาศ ซึ่งอากาศอาจจะต้องมีการควบคุมแรงดันและปรับปรุงให้สะอาดไม่มีฝุ่นละอองและสิ่งสกปรกต่างๆเล็ดลอดเข้าไปในระบบนิวเมติกซึ่งจะทำให้อุปกรณ์ชิ้นส่วนทางกลต่างๆมีอายุกันทำงานยาวนานและระบบทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ชุดกรอลลมหลัก Main Line Filter เป็นตัวกรองลมนิวเมติกทางต้นทางจะติดตั้งหลังจากถังลมก่อนส่งต่อแรงลมอัดไปให้อุปกรณ์แอร์ไดเออร์ (Air dryer) หรือตัวทำลมแห้ง
Main Line Filter จะมีขนาดความละเอียดไส้กรองให้เลือกตามความเหมาะสมของอุตสาหกรรมนั้นๆเช่นอุตสาหกรรมอาหารจะเลือกไส้กรองที่มีความละเอียดสามารถดับกลิ่นที่ติดมากับลมได้
ชุดกรองลมนิวเมติกอีกประเภท คือชุดกองลมก่อนเข้าเครื่องจักรจะประกอบไปด้วยฟิลเตอร์กรองลม (Air Filter) เรกกูเรเตอร์ปรับแรงดัน (Air Regulator) และ ตัวผสมน้ำมันลมอัด(lubricator) ซึ่งชุดนี้จะติดตั้งก่อนจ่ายลมเข้าให้กับเครื่องจักร automation
4. อุปกรณ์ควบคุมการทำงานของระบบนิวเมติก ( Valves , Solenoid Valves) คือวาล์วควบคุมลม ได้แก่วาล์วชนิดต่างๆ เพื่อให้สามารถต่อวงจรการทำงานแบบต่างๆของระบบนิวเมติกเช่นวงจรควบคุมทิศทาง วงจรปรับความเร็ว วงจรเรียงอันดับ วงจรหน่วงเวลาและวงจรอื่นๆเป็นวงจรควบคุมด้วยมือและควบคุมโดยอัตโนมัติ
5. อุปกรณ์กระบอกสูบลม (Actuator or Air cylinder ) หรือกระบอกสูบนิวเมติกและมอเตอร์ลมทำหน้าที่เปลี่ยนพลังงานแรงดันอากาศอัดเป็นการเคลื่อนที่ทางกล ได้แก่ กระบอกสูบลมชนิดต่าง ๆ เช่น กระบอกสูบทางเดียว (Single acting air cylinder) , กระบอกสูบ 2 ทาง ( Double acting air cylinder) กระบอกสูบแบบคลิปเปอร์ (Air Gripper) กระบอกสูบแบบมีไกด์ (Guide air cylinder) กระบอกสูบแบบโรตารี่ (Rotary air cylinder) และยังมีกระบอกสูบแบบอื่นๆ อีกมากมายที่ออกมาสำหรับงานอัตโนมัติ (Automation Line)
6. อุปกรณ์ในระบบท่อทาง (Piping system) ท่อนิวเมติกทำหน้าที่ส่งผ่านแรงดันลมอัดจากต้นทางสู่ปลายทาง ระบบท่อนิวเมติกจะมีส่วนประกอบสำคัญที่ทำให้เกิดระบบท่อ ท่อทางในระบบนิวเมติกถ้าเป็นระบบเมนจะเป็นท่อไร้ตะเข็บเดินมาตั้งแต่ต้นทาง จะมีวิธีเลือกท่อเมนต่างๆให้เหมาะสมกับขนาดของความต้องการใช้ลมอัด ณ โรงงานนั้นๆ
7. อุปกรณ์ข้อต่อลมและสายลม (Fitting and Tubing) ข้อต่อและสายลมมีส่วนสำคัญที่ช่วยทำให้ส่งผ่านลมออัดจากชุดกรองลมผ่านโซลินอยด์วาล์วควบคุมไปจนถึงอุปกรณ์ปลายทาง ข้อต่อลมสวมเร็ว (Fitiing)มีรูปแบบหลากหลายรูปแบบออกแบบตามความเหมาะสมของวงจร สายลม(Tubing) มีลักษณะเป็นท่อทรงกระบอกยาวเป็นเส้นส่วนมากจะทำความยาวเป็นม้วนที่ 100 เมตร ทำจากวัสดุโพลียูรีเทนหรือไนลอน แล้วแต่ความเหมาะสมของลักษณะงาน และได้มีหลายสีให้เลือกใช้ตามลักษณะงาน
